بنزوات سدیم خوراکی یک ماده نگهدارنده برای داروها، محصولات خوراکی، بهداشتی و آرایشی است که موجب افزایش طول عمر محصول می‌شود. این ترکیب از اسید بنزوئیک و سدیم هیدروکسید به دست می‌آید و به صورت یک پودر کریستالی بی بو تولید می‌شود و در اختیار صنایع غذایی و دارویی قرار می‌گیرد. البته خوب است بدانید، بنزوئیک اسید به تنهایی به عنوان یک ماده نگهدارنده است. اما به محض ترکیب شدن آن با هیدروکسید سدیم برای محصولات مختلف قابل استفاده است. تنها مسئله‌ای که بابت استفاده از بنزوات سدیم خوراکی پیش می‌آید این است که این ماده یک ماده افزودنی است. پس احتمال این که مصرف آن ضررهای مختلفی به همراه داشته باشد، زیاد است. اما تا به امروز طبق تحقیقات انجام شده ایمن بودن این ماده را تایید کرده است. اما مصرف آن محدودیت دارد و مصارف مختلف باید درصد این ماده را طبق سازمان بهداشت جهانی مشخص کنند.
حال برای این که در مورد بنزوات سدیم خوراکی اطلاعات بیشتری به دست آورید و نحوه استفاده از آن در صنایع مختلف را بدانید، در ادامه همراه ما باشید.
نحوه استفاده از بنزوات سدیم خوراکی
بنزوات سدیم به عنوان اولین نگهدارنده محصولات غذایی و دارویی مورد تایید سازمان وزارت بهداشت جهانی است که از آن در تولید بسیاری از محصولات استفاده می‌شود. طبق گزارشات انجام شده، تاکنون سلامتی هیچ فردی با مصرف بنزوات سدیم خوراکی به خطر نیوفتاده است. البته باید در مصرف آن نهایت دقت را به کار برد. مصرف روزانه پنج دهم گرم این ماده به بدن هیچ ضرری نمی‌رساند. همچنین استفاده ۴ گرم در طول روز هیچ تأثیرات مضری مشاهده نشده است.
اما به کار بردن بنزوات سدیم خوراکی در مواد غذایی چه فایدهای دارد؟ این ترکیب از رشد احتمالی کپک‌ها، باکتریها و دیگر میکروب‌ها جلوگیری می‌کند که موارد پرکاربرد آن شامل میوه، سالاد، نوشابه، سس، سویا، ترشی، مرباها و غیره است. همچنین از این محصول می‌توان برای نگهداری میوه‌هایی همچون گوجه فرنگی، انواع توت و آب میوه‌ه استفاده کرد. استفاده از این ماده برای مواد غذایی و میوه‌ها حدود ۵ دهم الی یک درصد است. البته ممکن است بعد از افزودن این ماده کمی مزه غذا و موادهای غذایی تغییر پیدا کند.
بنزوات سدیم چگونه تولید می‌شود؟
همانطور که گفتیم، بنزوات سدیم با ترکیب هیدروکسید سدیم و اسید بنزوئیک ساخته می‌شود که به راحتی با خنثی‌سازی اسید بنزوئیک بدست می‌آید. در واقع، از تبخیر کریستال‌های نمک ترکیب مورد نظر را می‌توان به راحتی به دست آورد. این یعنی، بنزوات سدیم به صورت طبیعی در محیط وجود ندارد. اما به محض مخلوط شدن آب با بنزوئیک اسید تولید می‌شود. بنزوئیک اسید به صورت طبیعی در میوه‌های خاصی مانند سیب، زغال اخته، گوجه فرنگی، میخک، دارچین و انواع توت‌ها موجود است. همچنین بنزوئیک اسد را می‌توان با تخمیر محصولات لبنی مثل ماست بدست آورد. که از تبخیر کریستال‌های نمک ترکیب مورد نظر را می توان به دست آورد
بنزوات سدیم به تنهایی یک ترکیب بسیار فوق‌العاده است. اما در ترکیب دیگر ماده‌ها نیز باز هم موثر واقع می‌شود. مثلا، بنزوات سدیم با کافئین می‌تواند خاصیت ضد آفتاب بودن را داشته باشد و از پوست در برابر اشعه uv محافظت می‌کند.
کاربرد بنزوات سدیم در غذاها و نوشیدنی‌ها:
بنزوات سدیم خوراکی به عنوان یک ماده افزودنی در تولید مواد غذایی بسیار کاربرد دارد. از نظر متخصصان هنگام استفاده از آن خطر خاصی مصرف‌کننده را تهدید نمی‌کند. از آنجا که بنزوئیک اسید به خاطر خاصیت حلال بودن در آب مورد استفاده مستقیم قرار نمی‌گیرد، ترکیب آن با هیدروکسید مورد هدف قرار گرفته است. غلظت استفاده از ماده بنزوات سدیم به عنوان نگهدارنده برای موادهای غذایی توسط سازمان بهداشت جهانی حدود یک دهم درصد از وزن بدن انسان در نظر گرفته شده است.
کاربرد بنزوات سدیم در داروها:
بنزوات سدیم نه تنها برای مواد غذایی، بلکه در تولید داروهای بدون نسخه هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده به عنوان یک عامل نگهدارنده در تولید برخی داروهای شیمیایی بخصوص مایع مانند شربت سرفه به کار می‌رود. همچنین در تولید انواع قرص‌ها موثر بوده و به حذف شدن قرص‌ها کمک می‌کند. چرا که مشاهده شده است قرص‌هایی که از ترکیب سدیم بنزوات ساخته شده بعد از خوردن بلافاصله از طریق بدن جذب می‌شوند. موارد دیگری که از بنزوات سدیم استفاده می‌شود درمان سطح بالای آمونیاک خون است. آمونیاک یک ماده جانبی جهت تجزیه پروتئین است که در برخی اوقات، خطرساز می‌شود.
کاربرد سدیم بنزوات برای محصولات بهداشتی و آرایشی:
مطمئنا می‌دانید، تمام عامل‌های لازم برای رشد باکتری در تولید محصولات آرایشی وجود دارد؛ مخصوصا محصولاتی که در دمای مناسب و ph استاندارد قابل نگهداری هستند. به همین خاطر، استفاده از مواد نگهدارنده برای این‌گونه محصولات بسیار اهمیت دارد و در جلوگیری از آسیب دیدگی پوست بسیار موثر است. بنزوات سدیم یکی از موادهای نگهدارنده برای محصولات آرایشی است که به نابودی و جلوگیری از رشد برخی میکروب‌ها می‌پردازد. همچنین از رشد قارچ‌ها و مخمرها به‌خوبی جلوگیری می‌کند. لذا می‌توان گفت، بنزوات سدیم در تولید محصولات آرایشی و بهداشتی بسیار مفید واقع شده است.
با استفاده‌های دیگر سدیم بنزوات آشنا شوید.
بنزوات سدیم نه تنها برای محصولات خوراکی بلکه برای لوازم شخصی مورد استفاده قرار می‌گیرد. مانند محصولات مو، دستمال مرطوب بچه، خمیر دندان، دهان شویه و غیره. در ساخت دهان شویه بر پایه الکل از این ماده استفاده می‌شود. البته خوب است بدانید بنزوات سدیم در تولید محصولات صنایع نیز بکار می‌رود. یکی از کاربردهای مفید این ماده تولید خنک‌کننده موتورهای اتومبیل است. از بنزوات سدیم به عنوان یک تثبیت‌کننده موثر در عملکرد عکاسی و یا ایجاد قوام بسیار مفید به منظور مستحکم ساختن پلاستیک‌ها استفاده بسیاری می‌شود.
خوب است بدانید از بنزوات سدیم در تولید وسایل آتش‌بازی هم استفاده می‌شود. این محصول موجب سوخت سریع‌تر ترقه و صدای بیشتر سوت آنها می‌شود و هیجان آتش‌بازی را زیاد می‌کند.
آیا بنزوات سدیم واقعاً سرطان زاست یا نه؟
مهم‌ترین نگرانی که بابت ماده سدیم بنزوات به وجود می‌آید، خاصیت سرطان‌زا بودن آن است. در واقع این ماده توانایی بسیار بالایی در تولید ماده سرطان‌زا به نام بنزن را دارد. در واقع، زمانی که در محصول مورد نظر ویتامین c وجود داشته باشد به راحتی با بنزوات سدیم ترکیب شده و ترکیب جدید بنزن به وجود می‌آید. خوب است بدانید ماده بنزن در تولید نوشابه‌های حاوی بنزوات سدیم و ویتامین c تولید می‌شود که ممکن است مصرف مداوم نوشابه عامل‌های سرطان‌زا را در بدن ایجاد کند. زیرا قند حاصل از نوشابه ممکن است عامل تشکیل دهنده ماده بنزن را داشته باشد که با ترکیب بنزوات سدیم به راحتی به وجود می‌آید.
آیا بنزوات سدیم برای پوست خطرساز است یا نه؟
یکی دیگر از سوالات رایج مصرف‌کننده‌گان در مورد بنزوات سدیم، خطرناک بودن این ترکیب برای پوست می باشد. از آنجا که این ترکیب در طیف گسترده‌ای از انواع محصولات آرایشی و بهداشتی قرار دارد، ممکن است برای پوست خطرساز باشد. بنزوات سدیم به عنوان نگهدارنده مواد آرایشی ممکن است با دیگر مواد مانند رسوبات پتاسیم ترکیب شود و سلامتی پوست را تهدید کند بنابراین تولیدات محصولات آرایشی موظف هستند به ترکیب محصولات آرایشی دقت بسیاری داشته باشند و استفاده از مواد بنزوات سدیم در کنار دیگر ترکیب‌ها خطرساز نباشد.
به طور کلی، می‌توان گفت بنزوئیک اسید در غلظت‌ه ۵ درصد قابل استفاده است اما هنگام استفاده این ماده در تهیه محصولات بهداشتی نوزادان و کودکان باید پدیده های غیر ایمونولوژیکی هم در نظر گرفته شود تا به ذات سدیم به عنوان یک ماده کم خطر محصولات آرایشی شناخته شود
عوارض رایج حاصل از مصرف بنزوات سدیم
تحقیقات نشان داده عوارض رایج بر اثر مصرف بنزوات سدیم شکل می‌گیرد که در موارد زیر برای شما بیان کردیم:
التهاب: بنزوات سدیم به راحتی می‌تواند عامل‌های التهابی بدن را فعال کند که این نوع التهاب ممکن است موجب پیشرفت سرطان نیز شود.
کنترل اشتها: آزمایش‌های انجام شده بر روی سلول‌های چربی موش‌ها نشان داده شده است که بر اثر مصرف بنزوات سدیم، عامل‌های کاهش اشتها فعال می‌شوند. هورمون سرکوب‌کننده اشتها یا همان لپتین موجب می‌شود هر فردی حدود ۴۹ الی ۷۰ درصد کاهش پیدا کند.
استرس اکسیداتیو: افزایش مصرف ماده بنزوات سدیم موجب افزایش سطح رادیکال‌های آزاد در بدن می‌شود. این شرایط به آسیب پذیر شدن سلول‌های بدن بسیار کمک می‌کند و بدن را در خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن قرار می‌دهد.
واکنش‌های آلرژیک: در بین افراد کمی مشاهده شده است که بعد از مصرف مواد غذایی حاوی بنزوات سدیم با واکنش‌های آلرژیک روبه‌رو شده‌اند. واکنش‌هایی مانند خارش و تورم جز عوارض احتمالی این ترکیب است.
اختلال بیش فعالی کمبود توجه: برخی مطالعات انجام شده بر روی کودکانی که مصرف بنزوات سدیم در نوشیدنی‌ها را تجربه کردند، نشان داده شده اختلالات بیش فعالی کم توجهی در بین آنها رخ داده است. این مشکل بر اثر مصرف بیش از اندازه نوشیدنی‌ها و مواد غذایی حاصل از عامل‌های نگهدارنده توسط کودکان است.
جمع‌بندی
دقت داشته باشید افزودنی‌های مورد استفاده زمان حاضر ممکن است با انجام مطالعات جدید، در آینده تایید سازمان بهداشت جهانی خود را از دست بدهند. بنابراین تا حدودی مصرف محصولات آرایشی و مواد غذایی دارای نگهدارنده را محدود کنید و سعی کنید از محصولات مراقبتی و مواد غذایی استفاده کنید که از کمترین افزودنی‌ها ساخته شده و با استفاده از مواد طبیعی در اختیار مصرف کننده قرار گرفته است.
حال برای کسب اطلاعات در مورد قیمت بنزوات سدیم خوراکی به این صفحه مراجعه کنید.