آیا با انواع افزودنی های غذایی در صنعت آشنا هستید؟ افزودنی‌های غذایی به موادی گفته می شود که به منظور بهبود طعم عطر کیفیت به مواد غذایی اضافه می شوند. افزودنی ها می تواند با ویژگی های متفاوت مانند شیرین کننده، طعم دهنده و تنظیم کننده ph و دیگر موارد ارائه شوند و در فرمولاسیون محصولات خوراکی به کار روند.
تمام افزودنی های غذایی در صنعت از مواد شیمیایی گسترده ای تشکیل می‌شود که اگر دوست دارید با انواع افزودنی ها آشنا شوید و کاربرد هر یک را بدانید در این مطلب ما را همراهی کنید.
آشنایی با انواع افزودنی غذایی، رایج ترین ها
افزودنی های غذایی از نوع شیمیایی از گذشته های دور برای پخت غذاهای به منظور ساخت عطر و طعم متفاوت استفاده می شد. در ادامه با چند نمونه از پرکاربردترین افزودنی های غذایی در صنعت آشنا می شویم و کاربرد هر یک را مورد بررسی قرار می‌دهیم:
1. مالتیتول؛ یک شیرین کننده مصنوعی
مالتیتول به عنوان یک شیرین کننده مصنوعی در صنعت شناخته می شود که باید در میزان استفاده از آن توجه ویژه داشته باشید. از آنجا که بعد از هضم مالتیتول، سوربیتول به دست می‌آید مصرف بیش از حد این افزودنی ممکن است در کوتاه مدت موجب ناراحتی دستگاه گوارش شود. البته استفاده از آن در افراد مختلف نتیجه متفاوتی به همراه داشته است.
به طور کلی، در تولید فرآورده‌های غذایی تنها حدود سی گرم مالتیتول استفاده می‌شود که این مقدار کاملا قابل هضم است. اما در صورت مصرف بیشتر، احتمال این که دستگاه گوارش با مشکلات مختلفی روبرو شود زیاد است.
بیشتر بخوانید: کاربرد سدیم ساخارین یا شیرین کننده مصنوعی چیست؟
2. اسید سیتریک؛ یک ترش کننده پرطرفدار
اسید سیتریک یا همان اسید استیک که همه ما با نام سرکه آن را می شناسیم، در انواع سالا و ترشی ها مورد استفاده قرار می گیرد و به عنوان یک افزودنی غذایی شناخته می شود .این ماده به منظور تنظیم ph مورد استفاده قرار می گیرد و همچنین برای حفظ داروها و مهار کننده انواع ویروس ها و باکتری ها بسیار کاربردی است. بسیاری از باکتری ها در شرایط اسیدی قادر به رشد نیستند، به همین خاطر اسید سیتریک یک عامل نگهدارنده برای تولید انواع محصولات غذایی مانند آبمیوه؛ کنسرو، ژله و مربا مورد استفاده قرار می گیرد.
3.سدیم بنزوات؛ مانع رشد کپک ها
سدیم بنزوات یکی از پرکاربرد ترین انواع افزودنی های غذایی در صنعت است که برای تولید انواع سس ها استفاده می شود. این افزودنی مانند اسید سیتریک از رشد انواع باکتری ها و کپک ها به خوبی جلوگیری کرده و هیچ ضرری در رژیم های غذایی طبیعی به همراه ندارد. سدیم بنزوات به عنوان یک ماده نگهدارنده در انواع مواد غذایی همچون نوشیدنی ها، سالادها، ترشی‌ها و مرباهای آماده استفاده می‌شود و دارای ph اسیدی می باشد.
استفاده از آن در تولید مواد غذایی بسیار گسترده و در کیفیت ها و اندازه های مختلف بسته بندی شده است.
بیشتر بخوانید: کاربرد پتاسیم هیدروکسید، ترد شدن چوب شورها
4. پتاسیم سوربات؛ یک مواد نگهدارنده پرکاربرد
پتاسیم سوربات عامل نگهدارنده شیمیایی همراه با ترکیب نمکی، بدون بو و مزه است که انواع مواد غذایی صنعتی استفاده می شود. هدف استفاده از این ترکیب پیشگیری از فاسد شدن مواد غذایی است. پتاسیم سوربات به صورت پودر کریستال تولید می شود و در آب قابل حل شدن استو جالب است بدانید در ph پایین به اسید سوربیک تبدیل می شود.
این ماده برای پیشگیری از رشد انواع مخمر ها و کپک در تولید انواع مواد غذایی همچون پنیر، شراب، گوشت‌های خشک، نوشابه و نوشیدنی های میوه ای و غذاهای پخته شده به کار می رود.
5. آسپارتام؛ جایگزین مناسب شکر
آسپارتام یکی دیگر از افزودنی های مواد غذایی که جایگزین مناسبی برای شکر شناخته شده است. این ماده شیرین کننده مصنوعی کم کالری است و شیرینی بیشتری از شکر دارد. همچنین در صنایع غذایی و دارویی بسیار پرکاربرد است. آسپارتام برای تقویت طعم و رایحه میوه ها به مواد غذایی افزوده می شود و به خاطر مصرف بیش از حد آن به عنوان سومین قند مصرفی در صنایع غذایی شناخته شده است.
این ماده از ترکیب آمینو اسیدها، اسپارتیک اسید و فنیل آلانین بدست می آید. آسپارتیک اسید یک ماده بدون طعم است که در کنار فنیل آلانین تلخ یک شیرین کننده شیمیایی را تشکیل می دهد. ظاهر این ماده همانند یک پودر کریستالی سفید بدون بو است که در آب قابل حل شدن می باشد.
کاربرد انواع افزودنی های غذایی
تمام افزودنی های غذایی به منظور افزایش کیفیت و ماندگاری مواد غذایی به کار می روند. اما مهم ترین نکته برای استفاده از آنها مقدار مناسب مصرف است تا در حین افزایش کیفیت ضرری برای بدن نداشته باشد. امروزه شاهد تولید محصولات غذایی در کارخانه های صنعتی هستیم که برای افزایش نگهداری و عدم رشد میکروب و انواع باکتری ها، افزودنی های غذایی استفاده می شوند.
تمام افزودنی ها روی طعم و عطر مواد غذایی تاثیرگذار هستند و باعث ایجاد طعم منحصر به فرد و دلخواه مصرف کنندگان می شوند. افزودنی های مواد غذایی در دسته های مختلفی قرار گرفته‌اند که هر کدام اهداف متفاوتی دارند. مثلاً آنتی اکسیدان ها برای پیشگیری از اکسیداسیون چربی ها و روغن های غیر اشباع به مواد غذایی افزوده می شوند و یا عوامل تغلیظ کننده باعث ثابت نگه داشتن ترکیبات پیچیده روغن ها، آب ها، اسید ها و مواد جامد و همچنین پایداری غذاهای تولید شده خواهد شد.
بیشتر بخوانید: کاربرد اسید پیروفسفات سدیم در صنایع غذایی
آیا افزودنی ها مضر هستند؟
افزودنی ها در کنار فوایدی که در تولید مواد غذایی صنعتی به همراه دارند، استفاده بیش از اندازه آنها ضررهایی به بدن می‌رساند. برخی آنتی اکسیدان ها روی حیوانات خاصیت سرطان زایی خود را به اثبات رساندند. مثلا نیتریت سدیم نیترات سدیم به بهبود طعم و رنگ انواع فراورده های گوشتی کمک می کند و به جلوگیری فعالیت بوتولینیوم یک ماده سمی کشنده می پردازد که در صورت استفاده بیش از حد می‌تواند برای دستگاه گوارش خطرساز باشد.
همچنین طبق نظر محققان، برخی افزودنی های موجود در انواع خوراکی ها مانند پفک و نوشابه و ساندیس آلرژی زا هستند و استفاده بیش از حد آن ها ممکن است برای خیلی ها دردساز باشد.
نتیجه گیری
حال که با انواع افزودنی های غذایی در صنعت آشنا شده و کاربرد هر یک را مورد بررسی قرار دادیم، تنها به یک نتیجه می رسیم: استفاده از مواد غذایی تهیه شده در کارخانجات تنها برای زمان های خاص و ضروری مفید است و استفاده مداوم از آنها اصلاً توصیه نمی شود. سالم ترین و مطمئن ترین راه برای رفع نیازهای غذایی روزانه استفاده از غذا و سبزیجات تازه است؛ غذاهایی که در خانه آماده می شوند و از هیچ ماده افزودنی جهت نگهداری بیشتر در پخت آن ها استفاده نشده است.
برای خرید انواع افزودنی غذایی می توانید به قسمت محصولات مراجعه کنید.