کاربرد اسید اگزالیک چیست؟
آیا دوست دارید از کاربرد اسید اگزالیک با خبر شوید؟ این ترکیب با خواص فراوان در صنعت های مختلف کاربرد دارد. کاربرد اسید اگزالیک به عنوان یک ترکیب طبیعی مورد اهمیت صنعت‌های مختلف قرار گرفته. این ترکیب به صورت طبیعی در انواع سبزیجات یافت می‌شود و در حالت جامد بی‌رنگ و کریستالی است. اما به محض حل شدن در آب به محلول شفاف و بی‌رنگ تبدیل می‌شود. خوب است بدانید، نام دیگر اسید اگزالیک اسید اتاندیوئیک است. معمولاً مقدار بسیار کمی از اسید اگزالیک توسط انسان مصرف می‌شود. این ماده را می‌توان با مصرف سبزیجاتی مانند اسفناج، خیار، کلم بروکلی، سیب‌زمینی و غیره دریافت نمود که مصرف بسیار کم آن به حفظ سلامتی بدن کمک می‌کند. اسید اگزالیک عضو خانواده اسیدهای کربوکسیلیک است که نسبت به اسید استیک قوی‌تر بوده. این ماده را برای استفاده صنعتی از ترکیب اکسیداسیون کربوهیدرات‌ها یا گلوکز توسط اسید نیتریک یا هوا در حضور وانادیوم پنتوکسید تولید می‌کنند.
در ادامه به کاربرد اسید اگزالیک در زمینه‌های مختلف می‌پردازیم.
کاربردهای مختلف اسید اگزالیک
در ادامه به توضیح کاربردهای مختلف و مهم اسید اگزالیک می‌پردازیم تا شما هم با آنها آشنا شوید:
مهم‌ترین کاربرد اسید اگزالیک، خاصیت پاک کنندگی است:
طبق تحقیقات انجام شده مهم‌ترین کاربرد اسید اگزالیک استفاده از آن در مصارف پاک‌کنندگی، سفیدکننده و تمیزکنندگی می‌باشد. این ترکیب در حذف جرم و آلودگی‌های سطوح به خوبی عمل می‌کند که به طور که هیچ آسیبی به سطح سطوح وارد نخواهد کرد. توجه داشته باشید که اکثر تولیدکنندگان محصولات شوینده و تمیزکننده از این ترکیب استفاده می‌کنند. همچنین از این محصولات به راحتی می‌توان برای از بین بردن زنگ آهن استفاده نمود. در بسیاری از مواقع از این ترکیب برای از بین بردن زنگ‌زدگی مخرب ماشین لباسشویی استفاده می‌شود که حدود ۲۰۰ گرم آن در برنامه شستشوی ماشین لباسشویی قرار می‌گیرد. اما دیگر ماده شوینده نباید وارد این ترکیب شود. در آخر شاهد از بین بردن زنگ زدگی ها و لکه‌های سطوح خواهید بود.
البته نکته مهمی که باید هنگام استفاده از این ترکیب رعایت شود، سمی بودن آن است. هنگام استفاده از آن باید نهایت احتیاط صورت گیرد.
کاربرد اسید اگزالیک در صنعت:
همانطور که متوجه شدید، خواص سفیدکنندگی این محصول بسیار حائز اهمیت است. به همین خاطر از این ترکیب در زمینه های صنعتی بسیار استفاده می‌شود که یکی از مهم‌ترین استفاده‌های آن در صنایع نساجی و دیگر کارخانه‌های رنگ لباس می‌باشد. خواص سفیدکنندگی این ماده به خوبی قطعات برخی صنایع را استریل می‌کند و موجب می‌شود کارخانه‌ها برای تمیز کردن دستگاه‌های خود از راحتی این ترکیب لذت ببرند.
خوب است بدانید، برخی شرکت‌های داروسازی هم از این ترکیب به منظور خالص‌سازی و رقیق‌سازی برخی مواد‌های شیمیایی استفاده می‌کنند و نتیجه بسیار مفیدی را مشاهده می‌کنند.
استفاده از اسید اگزالیک در زنبورداری:
آیا نسبت به کنه‌های موجود در کندوهای عسل اطلاعاتی دارید؟ کنه‌های موجود در کندوی عسل به نام واروا معروف هستند که وجود آنها موجب کاهش کیفیت عسل تولیدی خواهد شد و در صورت افزایش بیش از حد این کنه موجب می‌شود تمام زنبورها از بین بروند. حال با استفاده از اسید اگزالیک می‌توان به از بین بردن کنه‌های واروا پرداخت. به همین خاطر، اکثر زنبورداران از این ترکیب استفاده می‌کنند. البته دیگر اسیدهایی مانند استریک اسید، فرمیک استیک و لاکتیک اسید هم در مبارزه با این موجودات بسیار خوب عمل می‌کنند.
در نتیجه این ترکیب در عرضه زنبور داری هم مفید واقع شده است و به درصد کیفیت تولید عسل بسیار کمک می‌کند.
استفاده‌های دیگر اسید اگزالیک:
در موارد زیر به استفاده‌های دیگر اسید اگزالیک پرداخته ایم:
- برای درخشندگی بیشتر مجسمه‌های مرمر از این ترکیب استفاده می‌شود.
- در ساخت رنگ ترکیب اسید اگزالیک بسیار اهمیت دارد.
- در از بین بردن لکه‌های غذا و جوهر بسیار خوب عمل می‌کند.
- همچنین در ساخت فیلم عکاسی از اسید اگزالیک استفاده‌های فراوانی می‌شود.
- از این ترکیب برای از بین بردن رسوب کلسیم در تصفیه فاضلاب مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- در مراحل رنگرزی به عنوان ماده ناخوشاید استفاده می‌شود.
- در از بین بردن زنگ‌زدگی بسیار خوب عمل می کند.
- در شیمی لانتانید به عنوان یک معرف مهم شناخته می‌شود.
- در تولید سفیدکننده‌ها استفاده می‌شود.
آیا اسید اگزالیک برای سلامتی خطرناک است؟
اسید اگزالیک یک سم بسیار قوی است که هنگام بلعیدن توسط انسان موجب استفراغ، اسهال و اختلال بسیار شدید در دستگاه گوارش می‌شود که به همراه آن می‌تواند به کلیه آسیب جدی برساند و حتی شخص دچار تشنج و شوک شده و در آخر به کما منتهی می‌شود. همچنین خطر مرگ اسید اگزالیک هم وجود دارد که به خاطر فروپاشی قلب و عروق اتفاق می‌افتد. اسید اگزالیک یک عامل تحریک کننده چشم هم نیز می باشد که در صورت تماس با آن ممکن است تاثیرات بسیار جدی بر روی سلامتی چشم بگذارد.
توجه داشته باشید که هنگام تماس پوست با این ترکیب سبب ایجاد تورم، سوختگی و قرمزی می‌شود. بنابراین لازم است هنگام تماس پوست سریعاً محل تماس را با آب فراوان شستشو دهید و مطمئن شوید که ماده به صورت کامل از روی پوست شسته باشد. در صورت مواجه شدن با هر علائمی هنگام تماس با اسید اگزالیک حتماً به پزشک مراجعه کنید.
اسید اگزالیک چگونه تولید می‌شود؟
علاوه بر روشی که در ابتدای مقاله نام بردیم روش‌های دیگری برای تولید اسید اگزالیک وجود دارد. روش اول به گونه‌ای است که با حرارت دادن فرمات سدیم در کنار کاتالیست قلیایی ترکیب اسید اگزالیک به وجود می‌آید و همچنین می‌توان از اکیداسیون کربوهیدرات‌ها در حضور اسید نیتریک هم ترکیب اسید اگزالیک را به دست آورد. در موارد دیگری با حرارت دادن خاک اره همراه با کاستیک‌های قلیا یا خمیر محلول‌های شکر توسط مخمرهای خاص این ترکیب را به دست می‌آورند.
خوب است بدانید با اضافه کردن پروپیلن به HNO3 و حرارت دادن محلول جهت حذف اکسیدهای نیتروژن از اگزالی تولید می‌شود. البته همان طور که گفتیم، این ترکیب به صورت طبیعی در سبزیجات و مواد غذایی مانند شکلات، موز، چای، بادام وجود دارد. همچنین در بدن موجودات زنده هم یافت می‌شود.
اسید اگزالیک می‌تواند با ترکیب مواد معدنی همچون منیزیم و کلسیم نمک‌های مختلفی همچون اگزالات را تولید کند.
برای خنثی کردن اسید اگزالیک چه کار باید کرد؟
در صورتی که از این ترکیب استفاده کرده‌اید و می‌خواهید آن را خنثی کنید تا از هرگونه بروز حوادث و خطرات سلامتی در امان بمانید، باید محل استفاده را با آب و جوش شیرین بشوید و بگذارید به مدت یک روز ناحیه مورد نظر خشک شود.
هم چنین برای اطلاعات از قیمت این ترکیب می توانید به صفحه خرید اسید اگزالیک مراجعه کنید.